Hãy tưởng tượng bạn chỉ cần nghĩ để gõ văn bản, điều khiển chuột, chơi game – thậm chí là giao tiếp mà không cần nói. Điều tưởng như viễn tưởng ấy đang dần trở thành hiện thực nhờ Neuralink – công ty công nghệ thần kinh do Elon Musk sáng lập.

Neuralink phát triển một con chip siêu nhỏ, có thể cấy vào hộp sọ và kết nối trực tiếp với não người. Con chip này không chỉ ghi nhận tín hiệu thần kinh, mà còn có thể giải mã suy nghĩ thành lệnh điều khiển máy tính hoặc thiết bị ngoại vi.

Ca cấy chip não đầu tiên: Bước ngoặt lịch sử

Tháng 1/2024, Neuralink thông báo đã thực hiện thành công ca cấy chip não đầu tiên trên người. Bệnh nhân là một người bị liệt toàn thân. Kết quả: anh ta có thể điều khiển chuột máy tính bằng ý nghĩ, tham gia các trò chơi cơ bản và giao tiếp thông qua giao diện số.

Đến giữa năm 2025, một số bệnh nhân khác tham gia thử nghiệm còn có thể:

• Gửi tin nhắn chỉ bằng suy nghĩ

• Lướt web, chỉnh sửa video, nhập văn bản

• Thậm chí một người đã sử dụng giọng nói AI tái tạo từ bản ghi cũ để “nói chuyện” trở lại với gia đình

Công nghệ hoạt động như thế nào?

Thiết bị của Neuralink gồm:

• Chip N1: nhỏ hơn đồng xu, chứa 1.024 điện cực siêu mỏng

• Robot phẫu thuật siêu chính xác: cấy các sợi điện cực mảnh hơn sợi tóc vào đúng vùng não, tránh mạch máu

• Pin sạc không dây: giống như sạc điện thoại qua đế

Con chip thu tín hiệu điện từ nơron thần kinh và gửi về bộ xử lý AI bên ngoài để giải mã tín hiệu não thành hành động. Ngược lại, nó cũng có thể kích thích nơron để “gửi thông tin” vào não, mở ra tương lai phục hồi trí nhớ, cải thiện thị giác, hoặc thậm chí học kỹ năng mới nhanh hơn.

Ứng dụng trong tương lai: Không chỉ chữa bệnh

Dù hiện tại Neuralink tập trung giúp người khuyết tật lấy lại khả năng vận động, tiềm năng của công nghệ này còn rộng lớn hơn nhiều:

• Học ngôn ngữ mới chỉ trong vài phút

• Tải ký ức từ người khác (!)

• Điều khiển thiết bị điện tử từ xa chỉ bằng suy nghĩ

• Tăng cường trí nhớ và xử lý thông tin

Trong dài hạn, Elon Musk không giấu tham vọng tạo ra “symbiosis” – sự cộng sinh giữa người và AI, giúp con người theo kịp sự phát triển vượt bậc của trí tuệ nhân tạo.

Nhưng… chúng ta có nên lo lắng?

Đằng sau sự kỳ diệu là những câu hỏi lớn:

• Quyền riêng tư thần kinh: Nếu chip đọc được suy nghĩ, liệu có ai đó “nghe trộm” được?

• Bảo mật: Hacker có thể tấn công não bộ?

• Tính nhân đạo: Liệu việc “nâng cấp” trí tuệ có tạo ra sự bất bình đẳng mới?

Hiện các tổ chức y tế và đạo đức trên thế giới đang theo dõi sát tiến trình của Neuralink, và yêu cầu các tiêu chuẩn nghiêm ngặt về an toàn, bảo mật và đạo đức.

Kết luận: Bộ não – Máy móc – AI đang hòa làm một

Dù còn nhiều tranh cãi, không thể phủ nhận: Neuralink đã tạo ra một bước đột phá chưa từng có trong lịch sử công nghệ nhân loại. Việc kết nối trực tiếp giữa bộ não và máy tính không còn là giấc mơ xa xôi, mà là thực tại đang hình thành từng ngày.

Chúng ta đang bước vào kỷ nguyên mới, nơi con người không chỉ điều khiển máy móc, mà có thể trở thành một phần của hệ thống số. Câu hỏi không còn là “có nên?”, mà là: “Chúng ta sẽ sử dụng công nghệ này như thế nào để phục vụ nhân loại tốt nhất?”